Ενότητα 1
Ανάπτυξη Μεθοδολογίας Δράσης (M1 – M28)
Η ΕΕ.1 θα θέσει τις βάσεις πάνω στις οποίες θα υλοποιηθεί το έργο. Το πλαίσιο μελέτης θα περιλαμβάνει τους τομείς της ναυτιλίας, τα ειδικά χαρακτηριστικά τους και τις διαθέσιμες τεχνολογίες και λύσεις προς μια ‘Πράσινη Ναυτιλία’. Οι τελευταίες θα τροφοδοτήσουν τη μεθοδολογία αξιολόγησης λύσεων με βάση ποικίλα κριτήρια, πάνω στην οποία θα βασιστεί το εργαλείο/πλατφόρμα υποστήριξης αποφάσεων, απολύτως συμβατό με διεθνείς συμφωνίες και κανονισμούς.
Τομείς της Ναυτιλίας, Ειδικά Χαρακτηριστικά, Πράσινη Ναυτιλία (M1 – M4)
Καταγραφή όλων των στοιχείων και χαρακτηριστικών της Ναυτιλίας ανάλογα με τους τύπους πλοίων, διαδρομών, ναυτιλιακών αγορών και λιμένων. Καθορισμός εκείνων των στοιχείων που συνεισφέρουν ή επηρεάζονται εν δυνάμει από την στροφή του συστήματος πλοίου και λιμανιού προς την Πράσινη Ναυτιλία και την απαλλαγή της από τον άνθρακα.
Συλλογή Καυσίμων, Τεχνολογιών και Λειτουργιών για Πράσινη Ναυτιλία (M1 – M6)
Κατηγοριοποίηση των λύσεων που μειώνουν το ανθρακικό αποτύπωμα των πλοίων (νέων και υπαρχόντων) σε σχεδιαστικές, τεχνολογικές. λειτουργικές και αγορακεντρικές. Η ανάλυση θα λαμβάνει υπόψη παράγοντες όπως η τεχνολογική ωριμότητα, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και το δυναμικό απανθρακοποίησης, αλλά και το εφικτό της εφαρμογής εν πλω με βάση την ασφάλεια και το κόστος.
Ανάπτυξη Συστήματος και Μεθοδολογίας Αξιολόγησης Λύσεων, Κριτήρια (M1 – M6)
Ανάπτυξη μεθοδολογίας αξιολόγησης τεχνολογιών και λύσεων (ΥΕ.1.2) και συνδυασμών τους, με βασικό κριτήριο τη μείωση χρήσης άνθρακα και ρύπων. Εισαγωγή τεχνο-οικονομικών παραμέτρων. Οριστικοποίηση διαγράμματος ροής και αλγορίθμου του εργαλείου/ πλατφόρμας υποστήριξης αποφάσεων.
Ανάπτυξη Εργαλείου/Πλατφόρμας Υποστήριξης Αποφάσεων (M4 – M18)
Τα αποτελέσματα των ΥΕ.1.1-1.3 θα χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη του εργαλείου/πλατφόρμας και κατόπιν θα γίνει η επιλογή, ο σχεδιασμός και η αξιολόγηση των πιθανών λύσεων και συνεργατικού σχεδιασμού. Οι αλγόριθμοι θα βασιστούν σε τεχνικές ευφυούς ανάλυσης δεδομένων και μεγάλων δεδομένων. Θα ακολουθήσει η ανάπτυξη, για να εφαρμοστεί σε επόμενες ΕΕ.
Παρακολούθηση Συμμόρφωσης με τις Αρχές της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (M1 – M28)
Διερεύνηση των κατευθύνσεων της Πράσινης Συμφωνίας, ώστε να διατηρηθεί η μεθοδολογία και οι εργασίες του έργου και να κινείται εντός των προτεραιοτήτων της.
Ενότητα 2
Εναλλακτικά Καύσιμα και Διαχείριση (M1 – M24)
Θα διερευνηθούν εναλλακτικά καθαρά καύσιμα και πηγές ενέργειας, καθώς και τεχνολογίες μετατροπής ισχύος για την πρόωση του πλοίου και την κάλυψη των αναγκών του. Επιπλέον, θα εξεταστεί η παραγωγή, διανομή και διάθεση εναλλακτικών καύσιμων και οι τεχνολογίες αποθήκευσής τους, αναλύοντας θέματα διακινδύνευσης και ασφάλειας σε πλοία και λιμάνια. Θα γίνει εκτίμηση και εφόσον είναι δυνατό ποσοτικοποίηση της συνεισφοράς στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα.
Εναλλακτικά Καθαρά Καύσιμα (M1 – M12)
Θα διερευνηθούν τα εναλλακτικά καθαρά καύσιμα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε πλοία και λιμάνια για παραγωγή ενέργειας (π.χ. Η2, ΝΗ3, CH3OH) και θα αναλυθούν οι απαιτήσεις του καθενός με βάση τις ιδιότητές τους.
Εναλλακτικές Πηγές (M1 – M12)
Επισκόπηση της διεθνούς κατάστασης σε ό,τι αφορά πρόωση πλοίων με χρήση ΑΠΕ on-board και διερεύνηση δυνατοτήτων χρήσης αιολικής/ηλιακής και ηλεκτρικής ενέργειας (με ενδεχόμενη αποθήκευση) και υβριδικών μορφών τους σε πλοία και λιμάνια.
Μετατροπή ενέργειας και καύση (M4 – M18)
Το κάθε καύσιμο της ΥΕ.2.1 θα συσχετισθεί με τεχνολογίες χρήσης (π.χ. ΜΕΚ, κυψέλες καυσίμου) και θα διερευνηθούν δείκτες απόδοσης, εκπεμπόμενοι ρύποι και άλλες παράμετροι. Η σύγκριση θα γίνει με διαθέσιμα δεδομένα από ναυτιλιακές ΜΕΚ πετρελαίου.
Τεχνολογίες Μείωσης Αποτυπώματος Μεταβατικών Εναλλακτικών Καυσίμων (M12 – M18)
Θα διερευνηθεί πως η χρήση μεταβατικών καυσίμων (π.χ. LNG, LPG) και η υπάρχουσα τεχνολογία μηχανών (π.χ. dual-fuel) παρέχουν δυνατότητες μείωσης ρύπων σε σχέση με συμβατικές μηχανές για το μεταβατικό διάστημα λειτουργίας.
Παραγωγή Καυσίμων (M12 – M20)
Θα μελετηθούν οι δυνατότητες σύνθεσης καυσίμων (τοπικά, πλησίον λιμένων), οι απαιτούμενες ποσότητες και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των διεργασιών ειδικά σε σχέση με παραγωγή Η2, διάθεση (δεσμευμένου) CO2 και περιορισμών (ηλεκτρικών) δικτύων.
Αποθήκευση Ναυτιλιακών Καυσίμων σε Πλοία και Λιμάνια (M12 – M20)
Θα διερευνηθούν τεχνολογίες και προδιαγραφές αποθήκευσης εναλλακτικών καυσίμων σε πλοία και λιμάνια σε σχέση με κανόνες ασφάλειας και σχεδιαστικές συνιστώσες και οι αλυσίδες μεταφοράς και εφοδιασμού τους.
Ασφάλεια νέων Καυσίμων και τεχνολογιών (M12 – M24)
Θα γίνει ανάλυση διακινδύνευσης για την εξακρίβωση των απαιτούμενων αλλαγών στα συστήματα του πλοίου ή λιμένα για την ασφαλή λειτουργία του. Θα προταθούν συστήματα και διαδικασίες ασφάλειας σε πλοία και λιμάνια.
Ενότητα 3
Ενεργειακή Αναβάθμιση και Μείωση Αποτυπώματος σε Πλοία και Λιμάνια (M6 – M24)
Η ΕΕ.3 θα ασχοληθεί με τη διαχείριση και αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης σε πλοία και λιμάνια, ερευνώντας παράλληλα λύσεις εκμετάλλευσης απορριπτόμενης θερμότητας και συμπαραγωγής ενέργειας καθώς και σύγχρονου σχεδιασμού για αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας πλοίων. Θα γίνει εκτίμηση και εφόσον είναι δυνατό ποσοτικοποίηση της συνεισφοράς στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα.
Διαχείριση Ενέργειας και Αποδοτικότητα σε Πλοία (M6 – M18)
Μελέτη της ενεργειακής απόδοσης πλοίου με χρήση δεικτών ενεργειακής αποδοτικότητάς του (π.χ. EEDI,CII) και του Σχεδίου Διαχείρισης Ενεργειακής Απόδοσης (SEEMP) με βάση τις δραστηριότητες που λαμβάνουν μέρος στο πλοίο. Θα διερευνηθεί εάν υφίστανται νέες λύσεις που συμβάλλουν στη μείωση κατανάλωσης ενέργειας/καυσίμου, όπως πλατφόρμες βελτιστοποίησης της ενεργειακής διαχείρισης.
Διαχείριση Ενέργειας και Αποδοτικότητα σε Λιμάνια (M6 – M18)
Θα πραγματοποιηθεί μελέτη των πλέον κατάλληλων τεχνικών διαχείρισης ενέργειας σε λιμάνια με σκοπό την ενεργειακή τους αναβάθμιση, βελτιστοποίηση της ροής ενέργειας και τελικά μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και εκπομπών ρύπων.
Τεχνολογίες Εκμετάλλευσης Απορριπτόμενης Θερμότητας και Συμπαραγωγή Ενέργειας (M12 – M24)
Θα εξεταστούν οι κύριες τεχνολογίες αξιοποίησης απορριπτόμενης θερμότητας για παραγωγή ηλεκτρισμού, ψύξης και ατμού. Η ανάλυση θα γίνει ως προς το δυναμικό τους ανά τύπο πλοίου και λιμένα και θα αναπτυχθούν συσχετίσεις κόστους για τη διερεύνηση της βιωσιμότητάς τους. Επιπλέον, θα μελετηθούν οι δυνατότητες της συμπαραγωγής σε σχέση με τη χρήση εναλλακτικών καυσίμων.
Σύγχρονος Σχεδιασμός Πλοίων με έμφαση στην Ενεργειακή Εξοικονόμηση (M16 – M24)
Θα αναλυθούν σύγχρονες σχεδιαστικές τάσεις πλοίων με σκοπό την μείωση των υδροδυναμικών απωλειών και του βάρους της κατασκευής και την βελτίωση της ευστάθειας και άλλων παραμέτρων, ενώ θα εκτιμηθεί η μείωση της κατανάλωσης καυσίμου.
Ενότητα 4
Εκπομπές Κλιματικά Ενεργών Ουσιών (ΚΕΟ) και Μείωση Περιβαλλοντικού Αποτυπώματος (M1 – M24)
Αποτύπωση και δυνατότητες μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της ναυτιλίας μέσω υπολογισμών με χρήση ιστορικών δεδομένων, κατάλληλων συντελεστών εκπομπής ΚΕΟ και ρύπων και αξιολόγηση στρατηγικών μείωσης. Ανάλυση επιπτώσεων στο αέριο και θαλάσσιο περιβάλλον και στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Θα γίνει εκτίμηση και εφόσον είναι δυνατό ποσοτικοποίηση της συνεισφοράς στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα.
Μείωση Αποτυπώματος Άνθρακα στη Ναυτιλία (M1 – M10)
Καταγραφή τάσεων ανθρακικού αποτυπώματος (AA) με χρήση Εθνικών βάσεων δεδομένων και της Ευρωπαϊκής βάσης CAMS. Σχεδιασμός και ανάπτυξη υπερυδρόφοβων επιφανειών που θα εμφανίζουν μειωμένο συντελεστή αντίστασης. Υπολογισμός AA σε εναλλακτικά σενάρια με συντελεστές εκπομπής για συμβατικά και εναλλακτικά καύσιμα, ώστε να προκύψουν αποτελέσματα χρήσιμα για τη χάραξη Εθνικής στρατηγικής και σχεδιασμού διεθνών πολιτικών κατευθύνσεων.
Διαχείριση Κλιματικά Ενεργών Εκπομπών και Αντιρρυπαντικές Τεχνολογίες (M6 – M18)
Μελέτη τεχνολογιών ελέγχου εκπομπών για την παραγωγή συντελεστών εκπομπών και λειτουργικών χαρακτηριστικών. Δεδομένα προερχόμενα από διεθνή προγράμματα και από νέες μετρήσεις. Έμφαση σε κλιματικά ενεργές ουσίες (CO2, N2O,CH4, ΒC, ΒrC, υδρογονάνθρακες, αερολύματα) και στους κύριους αέριους ρύπους (NOx, SOx, PM). Τεχνολογίες: Νέοι κινητήρες, πλυντρίδες, δέσμευση άνθρακα, κυψέλες καυσίμου, καταλύτες, φίλτρα σωματιδίων,κλπ. ώστε να επιταχυνθεί η μείωση του αποτυπώματος ακόμη και των μεταβατικών και καθαρών καυσίμων.
Διαχείριση Άλλων Περιβαλλοντικών Πιέσεων (M6 – M18)
Μελέτη μέτρων πρόληψης και διαχείρισης των περιβαλλοντικών πιέσεων για τη διατήρηση της Βιοποικιλότητας. Επισκόπηση υφιστάμενης κατάστασης και βέλτιστων εφαρμογών συστημάτων για την ολοκληρωμένη διαχείριση του έρματος. Εκτίμηση του κινδύνου μεταφοράς ξενικών ειδών μέσω πλοίων σε λιμάνια. Ανασκόπηση των επιπτώσεων του θορύβου στους θαλάσσιους οργανισμούς.
Παρακολούθηση και Επιπτώσεις Κλιματικά Ενεργών Εκπομπών στο Περιβάλλον (M12 – M24)
Παρακολούθηση και επιπτώσεις εκπομπών ΚΕΟ και άλλων αερίων και σωματιδιακών ρύπων στο ατμοσφαιρικό και θαλάσσιο περιβάλλον. Χαρτογράφηση ΚΕΟ σε λιμάνια και περιοχές αυξημένης ναυτιλιακής κίνησης με χρήση υπαρχουσών και νέων μετρήσεων. Ανάλυση ιστορικών και νέων δεδομένων ατμοσφαιρικής ρύπανσης και εφαρμογή μεθοδολογιών για την ανίχνευση και κατανομή πηγών εκπομπής. Εκτίμηση επιπτώσεων των ΚΕΟ και ρύπων στο θαλάσσιο περιβάλλον για διαφορετικά καύσιμα / συστήματος πρόωσης.
Ενότητα 5
Τεχνολογίες Ψηφιοποίησης (M1 – M24)
Θα μελετηθούν διάφορες τεχνολογίες ψηφιοποίησης, οι οποίες υποστηρίζουν την Πράσινη Ναυτιλία, όπως είναι η ανάλυση μεγάλων δεδομένων και η παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο, οι νέες τεχνολογίες απομακρυσμένης και αυτόνομης πλοήγησης, η διαχείριση της κυκλοφορίας και η χρήση εικονικής αναπαράστασης (digital twin). Θα γίνει εκτίμηση και εφόσον είναι δυνατό ποσοτικοποίηση της συνεισφοράς στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα.
Τεχνολογίες Real Time Monitoring και Big Data Analysis (M1 – M18)
Καταγραφή ψηφιακών τεχνολογιών, καθορισμός use cases/εφαρμογών για τη διερεύνηση, επιτάχυνση διάχυσης και επίδειξη πλεονεκτημάτων που συνδέονται με την (α) χρήση εναλλακτικών καυσίμων (β) υιοθέτηση τεχνολογιών μείωσης περιβαλλοντικού αποτυπώματος και ελέγχου ρύπων. Ενδεικτικά, τεχνολογίες και σενάρια χρήσης για την παρακολούθηση κατανάλωσης καυσίμου, παρακολούθηση λειτουργίας μηχανών και σχεδιασμός ταξιδιού (διαδρομής) σε πραγματικό χρόνο/βελτιστοποίηση ταχύτητας. Επιλογή και διαμόρφωση της πλατφόρμας IoT για τις αντίστοιχες λειτουργίες. Επιλογή και διαμόρφωση περιβάλλοντος συλλογής, επεξεργασίας, οπτικοποίησης δεδομένων μεγάλου όγκου για την υλοποίηση της ΙοΤ πλατφόρμας.
Απομακρυσμένη και Αυτόνομη Πλοήγηση / Διαχείριση Κυκλοφορίας (M6 – M24)
Καθορισμός επιπέδου αυτοματοποίησης των επιλεγμένων λειτουργιών, π.χ. λειτουργία μηχανών σε περίπτωση βλάβης, επιλογή/ανάπτυξη αλγορίθμων και ολοκλήρωση εφαρμογής απομακρυσμένης λειτουργίας, προσαρμοστικός σχεδιασμός ταξιδιού/διαδρομής. Χρήση μεθοδολογιών μηχανικής μάθησης και ανάλυση μετεωρολογικών δεδομένων και λειτουργικών δεδομένων κύριων μηχανών για την πρόγνωση της ταχύτητας πλεύσης και της κατανάλωσης της κύριας μηχανής για την ενεργειακά αποδοτική λειτουργία των πλοίων. Αναλύσεις μεγάλων δεδομένων που σχετίζονται με τον καιρό και την κατάσταση της θάλασσας για βελτιστοποίηση της καιρικής δρομολόγησης πλοίων (weather routing), συμπεριλαμβανομένων: ανασκόπηση μεθοδολογιών καιρικής δρομολόγησης πλοίων και βελτιστοποίησης πλεύσεων καθώς και διερεύνηση της δυνατότητας ανάπτυξης συστήματος ολικής διαχείρισης κυκλοφορίας σε συγκεκριμένες περιοχές.
Digital Twin (M6 – M18)
Καθορισμός υποσυστημάτων πλοίου προς εξομοίωση με τεχνολογία και τεχνικές ψηφιακών διδύμων (digital twins). Περιβάλλον ψηφιακών διδύμων πλοίου και λιμανιού (επιλεγμένα μοντέλα, πλατφόρμα, κτλ.). Χρήση ανοικτών δεδομένων από συναφή Ευρωπαϊκά Έργα. Υπηρεσία ψηφιακού διδύμου αυτόνομου πλοίου, ισχυρά σχετιζόμενη με την πράσινη ναυτιλία, π.χ. energy management system monitoring and adaptation.
Ενότητα 6
Λύσεις Κυκλικής Οικονομίας (M12 – M24)
Θα διερευνηθούν λύσεις κυκλικής οικονομίας και θα πραγματοποιηθεί ανάλυση κύκλου ζωής των τεχνολογιών και των καυσίμων που μελετήθηκαν στις προηγούμενες ΕΕ. Θα γίνει όπου είναι εφικτό εκτίμηση και εφόσον είναι δυνατό ποσοτικοποίηση της συνεισφοράς στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα
Πράσινη Ανακύκλωση Πλοίων (M12 – M24)
Η βιομηχανία ανακύκλωσης πλοίων έχει γίνει το επίκεντρο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος δεδομένων των νέων διεθνών συμβάσεων υπό την αιγίδα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO). Η πράσινη ανακύκλωση πλοίων και οι διαδικασίες που ακολουθούνται επηρεάζονται ιδιαίτερα και από την αρχική σχεδίαση του πλοίου. Θα μελετηθούν τα χαρακτηριστικά και η δυνατότητα του κατά πόσο η κατασκευή του πλοίου επηρεάζει την τελική διάλυση με πράσινο τρόπο και σύμφωνα με τις διεθνείς απαιτήσεις αλλά και με ακόμη μεγαλύτερη τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα.
Βιοκαύσιμα ως Προϊόν Ανακύκλωσης (M12 – M24)
Μεταξύ των τεχνολογιών χαμηλού άνθρακα, ξεχωρίζουν τα βιοκαύσιμα 2ης και 3ης γενιάς. Θα πραγματοποιηθεί μελέτη σχετική με το κατά πόσο τα βιοκαύσιμα, ως προϊόντα ανακύκλωσης, μπορούν να συνδράμουν στην Πράσινη Ναυτιλία και θα εκτιμηθεί η επίδραση αυτή.
Βιομηχανική Συμβίωση σε Συστήματα Λιμένων – Πλοίων (M18 – M24)
Μελέτη βιομηχανικής συμβίωσης σε λιμένες-πλοία (συμβίωση κλειστού τύπου) και παρεμβάσεις που μπορούν να υλοποιηθούν για την επιτυχή χρήση και επαναχρησιμοποίηση της ενέργειας. Βιομηχανική συμβίωση σε χώρου λιμένων καθώς και συμβίωση λιμανιού-πλοίου.
Ανάλυση Κύκλου Ζωής Τεχνολογιών και Καυσίμων (M12 – M24)
Θα γίνει ανάλυση και εκτίμηση του κόστους κατασκευής, λειτουργίας και συντήρησης τεχνολογιών και καυσίμων με συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές, όπως επίσης και του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των παραπάνω σταδίων στη ζωή τους. Θα χρησιμοποιηθούν και θα ακολουθηθούν μεθοδολογίες Ανάλυσης Κόστους Κύκλου Ζωής (Life Cycle Cost–LCC) και Εκτίμησης Περιβαλλοντικού Ίχνους (Lifecycle Assessment–LCA) με βάση πρότυπα και μοντέλα που έχουν αναπτυχθεί διεθνώς.
Ενότητα 7
Χάρτης Επιλογής Βέλτιστου Συνδυασμού Λύσεων (M12 – M28)
Αποτελεί το κέντρο βάρους του έργου, καθώς κάνει χρήση όλων των στοιχείων/αποτελεσμάτων από τις προηγούμενες ΕΕ, ώστε να τις αξιολογήσει και να φτάσει στην «επιλογή του βέλτιστου συνδυασμού λύσεων» ως προς το περιβαλλοντικό και ενδεχομένως οικονομικό όφελος για νέες κατασκευές και μετασκευές πλοίων.
Τελική Αξιολόγηση Τεχνολογιών και Μεθόδων στην Απανθρακοποίηση (M12 – M26)
Θα γίνει η τελική αξιολόγηση κάθε μίας τεχνολογίας και μεθόδου με βάση τις εκτιμήσεις (ποσοτικές και ποιοτικές) και τα αποτελέσματα των ΕΕ.2-5, για ποικίλα πλοία και λιμάνια, καθώς και των μελετών περίπτωσης της ΕΕ.8. Η κύρια παράμετρος είναι το ποσοστό απανθρακοποίησης ανά κατηγορία ναυτιλιακής δραστηριότητας (για νέες κατασκευές και μετασκευές) και λιμένα.
Εφαρμογή Πλατφόρμας Υποστήριξης Αποφάσεων για Μετασκευές και Νέες Κατασκευές (M18 – M28)
Η πλατφόρμα που αναπτύχθηκε στην ΥΕ.1.4, βασίστηκε στην μεθοδολογία και τα κριτήρια της ΥΕ.1.3 και εμπλουτίστηκε κατά τη διάρκεια του έργου με το εύρος των λύσεων των ΕΕ 2-6, θα εφαρμοστεί για τυπικές περιπτώσεις ναυτιλιακής δραστηριότητας (πλοίων, διαδρομών, κλπ.) με διαθέσιμα τα κύρια χαρακτηριστικά (π.χ. Από διαθέσιμες βάσεις δεδομένων) για νέες κατασκευές και για μετασκευές και με στόχο την πρόταση των βέλτιστων συνδυασμών.
Βέλτιστοι Συνδυασμοί Λύσεων στην Πορεία προς την Πράσινη Ναυτιλία (M18 – M28)
Σε συνέχεια της ΥΕ.7.1 και ΥΕ.7.2, θα μελετηθούν βέλτιστοι συνδυασμοί σχεδιαστικών, τεχνολογικών και λειτουργικών λύσεων στον κύκλο ζωής πλοίων με βάση τον τύπο και το μέγεθος του πλοίου, το λειτουργικό προφίλ και την διασύνδεση με λιμένες, τερματικούς σταθμούς και περιοχές ανεφοδιασμού καυσίμων. Στην ανάλυση θα λαμβάνονται υπόψη παράγοντες που εξελίσσονται δυναμικά με το χρόνο όπως η διαθεσιμότητα και το κόστος παραγωγής καθαρών καυσίμων, η τεχνολογική ωριμότητα νέων λύσεων, και οι αυξανόμενες απαιτήσεις του ρυθμιστικού πλαισίου σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο με τα χρονικά ορόσημα τους. Θα μελετηθούν λύσεις που εφαρμόζονται σε νέα πλοία κατά τη ναυπήγηση αλλά και λύσεις που ενσωματώνονται σταδιακά στον κύκλο ζωής του πλοίου ώστε να προκύπτουν βέλτιστοι συνδυασμοί με βάση κριτήρια βιωσιμότητας (περιβαλλοντικά – οικονομικά – κοινωνικά) που οδηγούν στην σταδιακή μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος της ναυτιλίας.
Νέοι Κανονισμοί, Προσαρμογή Ρυθμιστικού Πλαισίου και Διεθνείς Θεσμοί (M24 – M28)
Θα διερευνηθούν οι κανονισμοί σε περιφερειακό (ΕΕ) και διεθνές επίπεδο (ΙΜΟ) για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος της ναυτιλίας, θα αναλυθούν οι διαφορές τους και θα αποτυπωθούν οι σταδιακά αυξανόμενες απαιτήσεις τους για νέα και υπάρχοντα πλοία με τα χρονικά ορόσημα τους. Θα καταγραφούν οι περιοχές του ρυθμιστικού πλαισίου που χρήζουν διαμόρφωσης (πχ SOLAS, IGF) για την ομαλή εισαγωγή εναλλακτικών καυσίμων και νέων τεχνολογιών στα πλοία. Επιπλέον, θα συσχετισθούν κανονισμοί σχετικά με νέα καύσιμα και κανόνες ασφαλείας με τις εργασίες κυρίως της ΕΕ.2. Ακόμα, θα πραγματοποιηθεί καταγραφή των απαιτήσεων για την ασφάλεια των ΤΠΕ που υποστηρίζουν κρίσιμες υποδομές/ναυτιλία, στο υπάρχον και αναμενόμενο νομικό και ρυθμιστικό πλαίσιο.
Στρατηγικό Πλάνο και Χρονικός Ορίζοντας Υλοποίησης / Ρεαλιστικές Λύσεις (M12 – M28)
Οι λύσεις και οι συνδυασμοί τους που εξετάστηκαν στις ΥΕ7.1-7.3 θα διερευνηθούν ως προς την τεχνολογική ωριμότητα, καθώς αρκετές είναι ακόμα στο στάδιο της ανάπτυξής τους και δεν έχουν δοκιμαστεί εκτενώς. Ανάλογα με τον εκτιμώμενο χρόνο περαιτέρω ανάπτυξης, θα καταρτιστεί στρατηγικό πλάνο με προτεραιότητες και ρεαλιστικές λύσεις σε βάθος χρόνου έως το 2050, ώστε να προσεγγιστεί η απανθρακοποίηση ρεαλιστικά αλλά και όσο το δυνατόν σε μεγαλύτερο βαθμό και πιο σύντομα.
Εκτίμηση Οφέλους σε Σχέση με την Κλιματική Αλλαγή (M18 – M28)
Για τους διαφορετικούς συνδυασμούς λύσεων ανά τύπο ναυτιλιακής δραστηριότητας (ΥΕ7.5) θα εκτιμηθεί το περιβαλλοντικό όφελος και το γενικό ανθρακικό αποτύπωμα της ναυτιλίας (ναυτιλιακών επιχειρήσεων, λιμανιών, κλπ.) κατά μήκος της αλυσίδας αξίας των δραστηριοτήτων καθώς και η επίπτωση όλων των μέτρων στη βελτίωσή του σε περιβαλλοντική και οικονομική βάση.
Ενότητα 8
Μελέτες Περίπτωσης και Δράσεις Συνέργειας με τον Παραγωγικό Ιστό (M1 – M28)
Τα αποτελέσματα του έργου θα χρησιμοποιηθούν για την διενέργεια δύο χαρακτηριστικών μελετών περιπτώσεων και για μεταφορά τεχνογνωσίας και δράσεις συνέργειας με τον παραγωγικό ιστό, θεσμικούς φορείς και ναυτιλιακές επιχειρήσεις σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Μελέτη Περίπτωσης 1: Ποντοπόρο Πλοίο (M12 – M24)
Στα σενάρια θα λαμβάνονται υπόψη λύσεις που εφαρμόζονται στην ναυπήγηση νέου πλοίου αλλά και λύσεις που εφαρμόζονται κατά τη διάρκεια της ζωής του πλοίου προκειμένου να επιτευχθεί σταδιακά η βελτίωση του ανθρακικού αποτυπώματος σε συμμόρφωση με τα χρονικά ορόσημα του ρυθμιστικού πλαισίου (ΕΕ και ΙΜΟ) αλλά και για να ληφθούν υπόψη σημαντικές παράμετροι για την επιλογή όπως η τεχνολογική ωριμότητα και το κόστος της λύσης οι οποίες μεταβάλλονται με τον χρόνο. Σενάριο 1: Φορτηγό πλοίο με συμβατική προωστήρια εγκατάσταση βαρέος καυσίμου. Σταδιακή ενεργειακή αναβάθμιση με α) λύσεις ενεργειακής απόδοσης (τεχνικές και λειτουργικές στο διάστημα 2023 – 2030), β) εναλλακτικά καύσιμα, 2030+ και γ) παραγωγή ενέργειας εν πλω (αιολική και ηλεκτρική 2030+. Σενάριο 2: φορτηγό πλοίο με πρόωση διπλού καυσίμου. Σταδιακή αναβάθμιση με α) τεχνικές και λειτουργικές λύσεις (2023 – 2030), β) μίγμα εναλλακτικών καυσίμων (2030+) και γ) σύστημα αναμόρφωσης καυσίμου και δημιουργία υδρογόνου για καύση και παροχή σε κυψέλη καυσίμου με δέσμευση και αποθήκευση CO2, (2035+).
Μελέτη Περίπτωσης 2: Πλοία Ακτοπλοΐας-Νησιωτικότητα (M12 – M24)
Μελέτη αναζήτησης βέλτιστων τρόπων διευκόλυνσης της μετάβασης του υφιστάμενου ακτοπλοϊκού συστήματος σε μια πιο βιώσιμη λειτουργία, μέσω της χρήσης ηλεκτρικών ή/και υβριδικών πλοίων. Σε αυτή τη μελέτη περίπτωσης θα μελετηθούν τα πλοία της Ακτοπλοΐας σε συγκεκριμένη περιοχή είτε για μεγαλύτερα ταξίδια είτε για μικρότερα τοπικά δρομολόγια με στόχο τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και των περιβαλλοντικών ρύπων από την ακτοπλοΐα μέσω πολύπλευρης προσέγγισης του υφιστάμενου συστήματος, ώστε να διερευνηθεί η σκοπιμότητα και το επίπεδο αποδοχής εφαρμογής των νέων τεχνολογιών. Στα πλαίσια της μελέτης περίπτωσης θα εκτιμηθεί και το πλήρες περιβαλλοντικό αποτύπωμα των προτεινόμενων τεχνολογικών λύσεων. Σε αυτά τα πλαίσια, θα γίνει όπου είναι εφικτό και χρήση ήδη εξελιγμένων μοντέλων προσομοίωσης ατμοσφαιρικής και θαλάσσιας κυκλοφορίας αλλά και διασποράς και βιοχημικής εξέλιξης των απορριπτόμενων ουσιών, σε συνδυασμό με τη βάση περιβαλλοντικών δεδομένων που έχει δημιουργηθεί στην υποδομή ανοιχτών δεδομένων EN.I.R.IS.S.T. (χρηματοδοτήθηκε από την ΓΓΕΤ) Περιοχές εφαρμογής του σεναρίου αυτού θα είναι για παράδειγμα είτε μία κλειστή θάλασσα όπως ο Σαρωνικός κόλπος είτε περιοχές με μικρά νησιά σε συνδυασμό με δρομολόγια σε μεγαλύτερα κεντρικότερα νησιά. Θα μελετηθούν τα οφέλη των λύσεων τόσο σε επίπεδο ρύπων όσο και σε κοινωνικό επίπεδο και κατά πόσο η πράσινη ναυτιλία μπορεί να συνεισφέρει στην διασύνδεση και τελικά σε κοινωνικά οφέλη σε αυτές τις νησιωτικές περιοχές.
Σύνδεση Αποτελεσμάτων με τον Παραγωγικό Ιστό (M18 – M28)
Θα δημιουργηθεί λεπτομερής καταγραφή της τεχνογνωσίας των εμπλεκόμενων φορέων του έργου ανά τεχνολογία/λύση, ώστε να μπορεί να γίνει σε επόμενο στάδιο στόχευση του παραγωγικού ιστού (εθνικού και διεθνές). Η αρχική προσέγγιση θα γίνει με βάση τα αποτελέσματα των ΕΕ 2-7 και των δύο μελετών περίπτωσης, με έμφαση σε τεχνο-οικονομικά κριτήρια, ώστε να ελκύσει το ενδιαφέρον και να οδηγήσει σε περαιτέρω συνεργασίες και εκμετάλλευση των αποτελεσμάτων.
Δράσεις Συνέργειας με Θεσμικούς Φορείς και Ναυτιλιακές Επιχειρήσεις (M1 – M28)
Καθ’όλη τη διάρκεια του έργου, θα προσεγγιστούν οι (εθνικοί/διεθνείς) θεσμικοί φορείς, ενώσεις, ναυτιλιακές επιχειρήσεις, μελετητικά γραφεία, εταιρείες και φορείς κατασκευής ναυτιλιακού εξοπλισμού, με σκοπό να: (1) ενσωματωθούν οι ανάγκες τους στην υλοποίηση του έργου, (2) γίνουν ευρέως γνωστές οι βέλτιστες (συνδυαστικές) λύσεις που θα οδηγήσουν στην μείωση και μηδενισμό των ρύπων στην ναυτιλία, (3) δημιουργηθούν νέες συνεργασίες και έργα, (4) συντελέσουν στην χάραξη ενός οδικού χάρτη (roadmap) τόσο σε ερευνητικό και σε επιχειρηματικό επίπεδο των απαραίτητων δράσεων προς την πράσινη ναυτιλία, και (5) να κατευθύνουν τον παραγωγικό ιστό σε επενδύσεις που στόχο έχουν την απανθρακοποίησης της ναυτιλίας με καινοτόμες και ανταγωνιστικές λύσεις και δραστηριότητες και λύσεις που έχουν θετικό ρόλο στην κοινωνική συνοχή μιας τόσο νησιωτικής χώρας.